Eerder was er al ‘#metoo’, maar zeker sinds diverse onthullingen in de landelijke media, staat grensoverschrijdend gedrag in Nederland hoog op de agenda. Hanneke Hakkers weet er alles van. Als extern vertrouwenspersoon ongewenst gedrag en integriteit voor klanten van Fizie, krijgt ze sinds de enorme publiciteit rondom grensoverschrijdend gedrag flink meer meldingen. “Iemand die op z’n kwetsbaarst is, neemt jou in vertrouwen.”

Soms lopen zaken toevallig gelijk op. Hakkers slaagde vorig jaar voor haar opleiding tot vertrouwenspersoon, terwijl Fizie bezig was om deze dienst te professionaliseren en ‘in de markt te zetten’. “Puur toevallig natuurlijk, maar in diezelfde week dat de eerste nieuwsberichten over grensoverschrijdend gedrag verschenen, hadden wij net alles klaar, zoals de brochures en de teksten voor de website. En ja, we hebben ontzettend veel aanmeldingen gehad. Ook veel van werkgevers die zeggen: ‘Ik wil hier ook wat mee. Ik denk dat alles goed is in mijn organisatie, maar ik wil wel dat mijn werknemers iemand kunnen bellen als er iets speelt’. Zij willen het gewoon goed geregeld hebben en sluiten een contract bij ons af.”


Vrouwen

Bij die organisaties wordt Hakkers geïntroduceerd als degene die werknemers kunnen benaderen wanneer zij op de werkvloer ongewenst gedrag ervaren. “Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om pesten, seksuele intimidatie of discriminatie. In de praktijk zijn het vaak de ongewenste intimiteiten waar je nu ook in de media veel over hoort: een aanraking, een verkeerd grapje, dat soort zaken. En het zijn bij mij tot nu toe allemaal vrouwen.”

Na een melding gaat Hakkers zo snel mogelijk in gesprek. “Om te beginnen vraag ik altijd wat diegene van mij verwacht. Vaak weten ze dat niet eens precies, maar willen ze vooral hun verhaal doen. Wat ik nooit doe is advies geven, hooguit noem ik een aantal mogelijke oplossingen. En ik doe ook niet aan waarheidstoetsing. Ik ben er voor de werknemer, het gaat om diens verhaal. Mijn toegevoegde waarde zit erin dat het verhaal op tafel komt en dat de melder zelf op zoek kan naar een mogelijke oplossing. Ik probeer ze dus een stapje verder te helpen. Aan het eind vraag ik of ze mij nog een keer willen spreken en dat is bijna altijd het geval. En ik hoor ook vaak dat ze er veel aan hebben gehad.”

Soms blijft het vanuit nieuwe klanten stil, maar soms komen er ook direct na het aanstellen van de vertrouwenspersoon meldingen binnen. “Als er bij een bedrijf veel meldingen zijn, kan het gebeuren dat ik het gesprek aan ga met de werkgever. Ongevraagd advies geven hoort ook bij mijn rol. En mocht er sprake zijn van strafbare feiten, dan kán het gebeuren dat ik de vertrouwelijkheid moet breken. Ook in dat geval doe ik dat natuurlijk in overleg met de melder, maar dat heb ik tot nu toe nog niet meegemaakt.”

Ik hoor heftige verhalen van mensen die geen fijne werkplek hebben— Hanneke Hakkers, vertrouwenspersoon bij Fizie

Diepgang

Hakkers vervult de rol van vertrouwenspersoon naast haar functie als casemanager. “Daarin ben je vooral heel erg bezig met het proces. Dat is leuk, maar ik was tegelijk ook op zoek naar iets met meer diepgang, waarin ik echt mét mensen werk. We kregen van klanten wel eens de vraag naar een vertrouwenspersoon en uiteindelijk heb ik gezegd dat ik dat graag wilde gaan doen.”

Daar heeft ze nog geen moment spijt van gehad en inmiddels heeft Hakkers ruim 25 meldingen behandeld. “Ik kan er heel veel van mezelf in kwijt. Het gaat echt over hoe ik ben als mens en hoe ik tegen het leven aankijk. Iemand die op z’n kwetsbaarst is, neemt jou in vertrouwen. Dat vind ik bijzonder. Soms is het ook heel pittig en gaat het me enorm aan het hart. Ik hoor heftige verhalen over de angst en wanhoop van mensen die geen fijne werkplek hebben, met alle gevolgen van dien.”


Betrokken

Toch kost het Hakkers geen moeite om ook weer afstand te nemen. “Dat moet ook niet. Het verdriet van de melder laat ik daar, daar heb ik ook geen recht op. Als ik ’s avonds op de bank zit denk ik natuurlijk wel eens: ‘Goh, diegene had vandaag een gesprek, hoe zou dat gegaan zijn?’ Ik ben betrokken, maar het ráákt me niet.”

En mocht dat laatste toch gebeuren, dan musiceert of schrijft Hakkers haar zorgen weer van zich af. Ze zingt al vele jaren lang in een gospelband, speelt gitaar en piano en schrijft gedichten die ze via Instagram (@rijmelaarij) deelt met haar ruim 14.000 (!) volgers. “Het zijn korte gedichtjes om over na te denken en die mensen kunnen inspireren en motiveren. Het heeft raakvlakken met mijn werk en mensen vinden het blijkbaar leuk.”